امروزه نقش شرکت های نوپا یا استارتاپ‌ها در توسعه اقتصاد دانش بنیان بر هیچ کـس پوشـیده نیسـت. صـاحبان ایده های جدید در ابتدای راه خود در راه اندازی کسب و کار جدید نیاز به حمایت هـای مـالی، آموزشـی، مشـاوره ای و غیره دارند. بر همین مبنا در دنیای امروز نقش شتابدهنده ها پررنگ تر از پیش شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛،شتاب دهنده ها شرکتهایی هستند که در ایده های جدید سرمایه گذاری می کنند. آنها به صاحبان ایده ها کمک می کنند تا بتوانند تعریفی صحیح و نمونه اولیه مناسبی از کالا و یا خدماتی که قصد نوآوری در آن صنعت را دارند ارائه دهند.
آنها همچنین در تعیین هویت مشتریان هدف و تامین منابع نظیر سرمایه و نیروی کار به صاحبان ایده ها یاری می رسانند. برنامه هایی که شتابدهنده ها ارائه می دهند معمولا از لحاظ زمانی محدود هسـتند و در بیشتر مواقع این بازه زمانی حدود 3 ماه است و سعی می کنند در این بازه زمانی با فراهم آوردن خـدمات آموزشـی، اندکی سرمایه و محل کار برای صاحبان ایده ها به آنها در رسیدن به هدفشان کمک کننـد.
به عبارت دیگر شتابدهنده مجموعه ای است که با برگزاری دوره های فشـرده حمـایتی قصـد تسـریع موفقیـت و پیشرفت شرکتهای نوپا را دارد. بسیاری از شرکت های تازه تاسیس، در مراحل اولیه رشد، به مشاوره مدیریتی، بازاریابی، مالی و فناورانه نیازمند هستند و هدف از برگزاری این دوره ها کمک همه جانبه به آنها است.
این پشتیبانی ها معمولا با در اختیار گذاشتن فضای کسب و کار اداری همراه است. عـلاوه بـر این، شـتابدهنـده بـا سرمایه گذاری اولیه در هریک از شرکت های تحت حمایت خود بخشی از سهام آتی آنها را از آن خود می کند. مجموعه سهام های آتی که شتابدهنده در قبال خدمات خود دریافت می کند منبع اصلی درآمدی آن خواهد بود.
ایده اصلی یک شتابدهنده در تسریع فرآیندی است که در مراکز رشد رخ می دهد. شرکت ها در زمان های متفـاوت به یک مرکز رشد وارد می شوند و پس از مدتی، مدیران مراکز رشد به تصمیم گیری در مورد آن ها می رسند. هدف یـک شتابدهنده آن است که اولا مجموعه ای از شرکتهای نوپا را مشابه یک دوره دانشگاهی، به صورت همزمان وارد یک دوره شتابدهنده کنند و دوما با نقش کاتالیزوری، فرآیند موفقیت یا شکست آنها را در یک دوره سریع چندماهه ارزیابی کنند.
تاریخچه تشکیل شتابدهندهها
شتابدهنده ها درسال 2005 میلادی در بریتانیا به وجود آمدند. Combinator Y اولین شتابدهنده ای بـود کـه در کمبریج انگلستان شروع به فعالیت کرد. بعد از این شرکتهـای TechStars ،Seedcamp و Startupbootcamp بـه ترتیب در سالهای 2006 ،2007 و 2010 میلادی به عنوان شتابدهنده فعالیت خود را آغاز کردند. امروز شتابدهنده های زیادی در سراسر دنیا فعالیت می کنند.
دو جهت گیری اساسی وجه ممیزه یک دوره شتاب دهنده اسـت: 1 مشـاوره و حمایـت فشـرده مـالی و فکـری از شرکتهای عضو و 2 انتظار متقابل توسعه سریع از آنها.
برای رسیدن به این هدف، ساز و کارهایی لحاظ می شود. از میان متقاضیان زیاد برای عضویت در این دوره ها فقط تیم های برجسته کارآفرین پذیرفته می شوند.
شتابدهنده ها از ابتدای کار یک شرکت نوپـا آن را تحـت پوشـش خـود در مـی آورنـد. ایـن مجموعـه هـا در ابتـدا شرکت کنندگان را برای مدتی کوتاه مورد بررسی قرار می دهند و سپس ایـده هـای برگزیـده را از میـان آنهـا گلچـین می کنند.
پس از انتخاب تیمهای برتر توسط شتابدهنده، مبلغی (برای مثال در برخی شرکتها 20 میلیون تومان) در اختیـار شرکتهای نوپا قرار می گیرد و تیم ها برای اثبات طرح خود و به مرحله تجاری رساندن آن چیزی در حدود 6 ماه فرصت دارند. البته در قبال این مبلغ، شتابدهنده بین 1 تا 20 درصد از سهام شرکت های نوپا را از آن خود خواهد کرد.
در طول مرحله دوم و 6 ماهی که تیم ها برای پیاده سازی ایده خود فرصت دارند، شتابدهنده فضا و امکانات مناسب را در اختیار شرکت های نوپا قرار می دهد. در این زمان همچنین مربیانی نیز بر روی کار تیم ها نظارت می کنند و تـلاش می کنند تا تجربیات خود را با شرکت کنندگان به اشتراک بگذارند.
در نهایت و پس از پایان مرحله دوم، بار دیگر شرکتهای نوپا باید نتیجه کار خود را برای هیئت داوران تشریح کنند. در این گام نیز تعدادی دیگر از تیم ها حذف می شوند و تنها چند شرکت نوپا این فرصت را دارند تا سـرمایه اصـلی را از شتابدهنده دریافت کنند.
گفتنی است که معمولا این افزایش سرمایه با افزایش سهام شتابدهنده در شرکت نوپـا نیز همراه می شود.
شتابدهنده‌های زیست‌فناوری دنیا
در سراسر دنیا شتاب دهنده های زیادی در حوزه های مختلف فعالیت می کنند که در این گزارش گریزی به معرفی شتاب دهنده های فعال در حوزه زیست فناوری می زنیم.
شتابدهنده زیست فناوری مرکزی نیویورک یا به اختصار CNYBAC در امریکا به عنوان یک برنامه مشترک بـین و کالج محیط زیست دانشگاه ایالتی نیویورک و دانشگاه پزشکی Upstate فعالیت می کند. طبـق اطلاعـات موجـود در 3 سایت این مجموعه این شتابدهنده از ایده هـای کارآفرینانـه در حـوزه زیسـت فنـاوری از مراحـل ابتـدایی تـا مرحلـه تجاری سازی حمایت می کند. همچنین CNYBAC آزمایشگاه های پیشرفته و فضای دفتر کار در اختیار این شرکت هـا قرار می دهد و فضایی در حدود 4200 متر مربع برای این کار تخصیص داده شـده اسـت. هـدف اصـلی ایـن مجموعـه تجاری سازی فناوری های زیستی و پزشکی است.
مصطفی قانعی دبیر ستاد توسعه زیست فناوری در خصوص فعالیت شتاب دهنده های زیست فناوری در کشور می گوید: نخستین شتابدهنده در حوزه زیست فناوری پزشکی (دارو و تجهیزات) و طب بازساختی (سلول‌های بنیادی) و نهمین شتابدهنده عضو مرکز شتابدهی نوآوری پارک فناوری پردیس فعالیت خود را در کشور آغاز کرده است.
به گفته وی، در اولین دوره شتابدهی شتابدهنده «پرسیس»، تعداد ۸ شرکت نوپای مورد حمایت ستاد توسعه زیست فناوری، مشغول به کار خواهند شد و فراخوان‌های مربوط به دوره‌های آتی شتابدهی، توسط شتابدهنده اعلام خواهد شد.
قانعی همچنین تصریح می کند: این شتابدهنده با بهره‌مندی از مربیان مطرح در این حوزه که از اساتید بنام زیست فناوری هستند، در طول دوره شتابدهی مشاوره لازم را در اختیار تیمهای منتخب قرار می دهند.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی بیان می کند: تأمین زیرساخت آزمایشگاه مورد نیاز، آموزش‌های فنی و تجاری‌سازی و تأمین منابع سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها از دیگر خدماتی است که شتابدهنده در اختیار استارتاپ‌ها می‌گذارد.
در انتهای دوره‌های شتابدهی، استارتاپ‌ها می توانند با مکانیزم‌های مختلفی مثل فروش نهایی محصول و یا سرمایه‌گذاری مشترک، گام مناسب بعدی را بردارند و همچنین استارتاپ‌ها از امکان ارائه و معرفی محصول به سرمایه‌گذاران که غالبا شرکتهای تولیدکننده محصولات زیست‌فناوری پزشکی هستند، برخوردار خواهند بود.
منبع:
- ۰۰/۰۵/۲۰