شتابدهنده آنلاین راه خود را به اکوسیستم نوآوری جهان باز کرده است و شاید خبر شکل‌گیری بخش آنلاین شتابدهندهای مانند وای کامبینیتر، جدیت بیشتری به این موضوع بخشیده باشد.
شتابدهندهها برای استارتاپ‌ها در حکم گلخانه‌هایی هستند که باعث پرورش آنها شده و کمک می‌کنند که این کسب‌وکارهای نوپا در عرض چند ماه قوی‌تر شوند. بخشی از حمایت شتابدهندهها به شکل سرمایه‌گذاری در مرحله بذری است؛ اما این تنها بخشی از حمایت آنهاست و ارائه خدمات منتورینگ، ارتباط با مشاوران، بهره‌مندی از تجربه دیگر بنیان‌گذاران و مرتبط کردن آنها با سرمایه‌گذاران بالقوه نیز از دیگر مزایایی است که شتابدهندهها برای استارتاپ‌ها فراهم می‌کنند.
تصور اینکه بتوانیم چنین گلخانه‌ای را در فضای آنلاین ایجاد کنیم، شاید کمی دور از ذهن و غیرمعمول به نظر برسد؛ اما واقعیت این است که فناوری دیجیتال در اکوسیستم شتابدهی ورود پیدا کرده و خصوصا با شیوع ویروس کرونا، روند سریع‌تری نیز یافته است.
وای کامبینیتر؛ پیشرو در میان شتابدهندههای آنلاین
در فضای شتابدهی کمتر کسی است که نام وای کامبینیتر YC را نشنیده باشد، شتابدهندهای که بسیاری از استارتاپ‌ها به دنبال پذیرش در آن هستند و در این میان، کمتر از 3 درصد متقاضیان در این رقابت تنگاتنگ پذیرفته می‌شوند.
با شیوع گسترده ویروس کرونا که منجر به تعطیلی موقت بسیاری از مراکز و سازمان‌ها شده است، اکوسیستم شتابدهی جهان نیز از این فرایند بی‌تأثیر نبوده و انتظار می‌رود که نسل جدید شتابدهندههای آنلاین تحت تأثیر کووید19 خیلی سریع‌تر پا به عرصه بگذارند.
شتابدهنده شناخته شده YC از جمله شتاب‌دهنده‌هایی است که متوجه این تغییرات شده و فرایند آنلاین را هم در برنامه‌های شتابدهی خود ایجاد کرده است؛ فرایندی که شاید به مذاق برخی از استارتاپ‌ها خوش نیاید، زیرا آنها به دنبال برخورداری از خدمات آموزشی و شبکه‌سازی هستند و اینطور تصور می‌کنند که با آنلاین شدن شتابدهنده از این مزایا محروم می‌شوند.
اضافه شدن بخش آنلاین در شتابدهندهای مانند وای کامبینیتر که پذیرش در آن مانند پذیرش در هاروارد است، ممکن است کمی غیرعادی به نظر برسد. افراد کمی هستند که در دانشگاه هاروارد پذیرفته شده باشند و حاضر شوند دوره‌های آموزشی خود را به صورت آنلاین بگذرانند؛ بنابراین استارتاپ‌هایی که در شتابدهنده YC پذیرفته می‌شوند نیز چندان به گذارندن دوره شتابدهی خود به صورت آنلاین تمایل نشان نمی‌دهند؛ اما شتابدهندههای آنلاین دیر یا زود وارد فضای کارآفرینی می‌شوند و شاید بتوانیم بگوییم شیوع ویروس کرونا فقط این روند را سرعت بخشیده است.
شتابدهنده آنلاین؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
فرایند آموزشی شتابدهندهها در کنار ارائه فضای کار اشتراکی و تقویت استارتاپ‌ها، باعث شبکه‌سازی وسیعی برای آنها می‌شود که ممکن است این روند در شتابدهندههای آنلاین تا اندازه‌ای کم‌رنگ شود. از سوی دیگر برگزاری جلسات بین استارتاپ ها و سرمایه‌گذاران نیز تا کنون به صورت حضوری بوده است و شاید پذیرش آنلاین چنین جلسه‌ای تا اندازه‌ای غیرمعمول باشد.
به نظر می‌رسد مشکلاتی که برخی استارتاپ‌ها در شتابدهندههای آنلاین می‌بینند، بیشتر ناشی از عادت آنها به شتابدهندههای غیرآنلاین باشد و در عمل، نه تنها یک شتابدهنده آنلاین مشکلی نخواهد داشت، بلکه مزایای بیشتری را هم نصیب استارتاپ‌ها خواهد کرد.
یکی از مزیت‌های قابل توجه شتابدهندههای آنلاین، دسترسی گسترده‌تری است که به سرمایه‌گذاران دارند؛ ممکن است برخی از سرمایه‌گذارانی که به دلیل دوری مسافت امکان حضور نداشتند، از طریق فضای آنلاین وارد فرایند شتابدهی یک استارتاپ شوند؛ از طرف دیگر، شتابدهندهها نیز می‌توانند استارتاپ‌هایی را که از آنها دور هستند اما با سیاست‌های‌شان همخوانی دارند، بپذیرند و در مجموعه خود وارد کنند.
سه عملکرد در مقابل اهرم شتابدهنده آنلاین
عموما شتابدهندهها و مدیران مراکز شتابدهی تاکنون در استفاده از اهرم آنلاین به سه صورت عمل کردهاند: برخی نسبت به آن برخورد ضعیفی داشته و تعامل آنها از طریق فضای آنلاین بی‌نظم بوده است.
عده‌ای معتقد هستند که فضای آنلاین نمی‌تواند جایگزین کاملی برای تعامل حضوری باشد، از این نقطه نظر، یک رابطه آنلاین در بستر اینترنت نمی‌تواند آن اعتماد و پیوستگی لازم را ایجاد کند.
دیدگاه سومی که در رابطه با شتابدهنده آنلاین وجود دارد، یک مدل ترکیبی است، به این معنا که وقتی اپیدمی کرونا به اتمام برسد، تعاملات آنلاین و آفلاین با تعقل بیشتری انجام شده و شتابدهندهها در برخی مواقع، به منظور پذیرش استارتاپ‌های بیشتر یا جذب سرمایه‌گذارها از سایر نقاط جهان، تصمیم می‌گیرند که از رویکردهای آنلاین استفاده کنند.
تعامل آنلاین با حفظ ماهیت روابط انسانی
شتابدهنده آنلاین قطعا به این معنا نیست که همه در یک فضای دیجیتال به یکدیگر متصل شوند و با استفاده از ابزار دیجیتال، به اهداف بالای تعاملی برسند. ابزارهای دیجیتال جعبه‌های خالی هستند که اگر از ماهیت روابط انسانی بهره‌مند نشوند، چندان راهگشا نخواهند بود. نگرانی اصلی در مورد شتابدهنده آنلاین این است که ممکن است وجه تعاملی جلسات حضوری را نداشته باشد.
هر استراتژی تعاملی دارای یک مؤلفه بسیار حیاتی و مهم به نام عنصر انسانی است که باید پاسخگوی نیازها و چالش‌های یک رابطه تعاملی باشد.
دیجیتالی شدن شتابدهندهها نباید آنها را از مؤلفه انسانی خالی کند و صرفا یک سری مدل‌های تعاملی را در برنامه‌های خود پیاده کنند؛ چراکه هر یک از استارتاپ‌ها یا سرمایه‌گذارانی که وارد یک شتابدهنده آنلاین می‌شوند، نیازها و چالش‌های خاص خود را دارند و از طریق یک برنامه ثابت نمی‌توان پاسخگوی آنها بود.
منبع:
- ۰۰/۰۵/۰۲